Kes

Barry Hines urodził się 30 czerwca 1939 r. w górniczej wiosce Hoyland Common w pobliżu Barnsley w hrabstwie South Yorkshire w Wielkiej Brytanii. Dzięki gwałtownemu rozwojowi górnictwa i kolei w XIX wieku były to tereny silnie zurbanizowane i relatywnie bogate. Po drugiej wojnie światowej, kiedy przemysł podupadł, mocno zubożały. Barry miał burzliwe dzieciństwo. W młodości rzucił szkołę, aby potem do niej wrócić. Dzięki swojemu wysiłkowi i samozaparciu zdobył wymarzony zawód nauczyciela. Zaczął pisać. Pierwszą powieść „The Blinder” wydał w 1966 r. Dwa lata później ukazał się „Kes”. Jest to jego najbardziej znana książka.

Bohaterem „Kesa” jest czternastoletni Billy Casper. Chłopak pochodzi z rodziny o robotniczych korzeniach, wychowuje się bez ojca, w szkole uważa się go za sprawiającego problemy, w domu jest lekceważony i zaniedbywany. Jego rodzina mieszka na osiedlu małych domków-bliźniaków, które łączy wspólny komin i lichy ogródek. Jego brat pracuje pod ziemią, jest to ciężka górnicza praca, która szybko wyniszcza, na domiar złego pije. Matka z kolei znika na całe dnie, nie wiadomo czym się trudni, sprowadza do domu kolejnych mężczyzn. Zaniedbane postindustrialne tereny, pełne kurzu, śmieci, ludzie szorstcy, niegościnni, skryci. Szczególną udręką dla Billy’ego są nauczyciele. Skoro pracują w publicznej placówce, to nie mają motywacji, żeby przykładać się do pracy. Dyrektor szkoły stosuje kary fizyczne wobec uczniów. Barry Hines nie mówi o tym wprost w swojej powieści, ale Brytyjczycy są bardzo klasowi, różnice między bogatymi a biednymi widać w zachowaniu, wyglądzie, w używanym języku. Chłopiec żeby przeżyć, musi się uciekać do kradzieży.

Billy w tych przygnębiających okolicznościach zachowuje sporo hartu ducha. Kocha przyrodę i czerpie siłę z jej obserwacji. Pewnego dnia spostrzega na niebie majestatycznego ptaka. Dowiaduje się później z atlasu, że jest to pustułka. Chłopiec zauważa, że kiedy pustułka pojawia się na niebie, wszelkie inne ptactwo znika i robi się dziwnie cicho. Jest to spowodowane tym, że pustułka to duży drapieżny ptak, który poluje nie tylko na małe gryzonie, ale również na inne ptaki. Rozpiętość jej skrzydeł dochodzi do 74 centymetrów w locie. Wyróżnia się ona czerwono-rdzawym upierzeniem z charakterystycznymi czarnobrunatnymi plamami. Ma też szlachetny wygląd i silny haczykowato zakrzywiony dziób. Billy jest zafascynowany jej charakterem, bo pustułka jest silna, dumna i niezależna.

Barry Hines chciał napisać książkę o systemie edukacji. Z tego powodu oprócz nauczycieli, którzy gardzą uczniami i ich krzywdzą jest jeden jedyny, któremu zależy na dobru podopiecznych. Spotyka się on z Casperem i zachęca go do pielęgnowania swojej pasji. Jest jednak jedynym wyjątkiem w systemie, który wrażliwe jednostki spycha na dno. Dzięki opublikowanym wspomnieniom brata Barrego Richarda, dowiedzieliśmy się, że był on źródłem inspiracji dla pisarza. Dzięki niemu poznał on specjalistyczny język, zasady jakie obowiązują w sokolnictwie, wygląd i zachowania pustułek, a także sposób ich szkolenia. Ciekawostką jest, że oryginalny tytuł powieści „Kestrel for a Knave” został zaczerpnięty z wiersza znajdującego się w Księdze św. Albana. W średniowiecznej Anglii jedynym ptakiem, który knavel (łotr), czyli sługa lub człowiek niskiej klasy, mógł legalnie posiadać, była pustułka (kestrel).

Jeszcze na etapie pisania „Kesa” Barry Hines poznał producenta filmowego Tony’ego Garnetta. Tony zaproponował mu, żeby napisał scenariusz do programu telewizyjnego, ten jednak musiał odmówić ze względu na pracę nad książką, obiecał jednak wysłać mu ukończone dzieło. Tony Garnett i reżyser Ken Loach zachwycili się książką, zakupili prawa do ekranizacji i założyli firmę producencką Kestrel Films, żeby przenieść ją na srebrny ekran. Film Kena Loacha „Kes” zdobył dwie nagrody BAFTA i pięć nominacji na festiwalach na całym świecie. Uwypukla on krytykę systemu edukacji, która w książce jest delikatnie zarysowana. Warto przeczytać „Kesa” ze względu na surowe piękno opisów przyrody i wartką fabułę, ale jej największą zaletą jest głęboko wrażliwy portret samotnego i nierozumianego chłopca, który wbrew swojemu pochodzeniu ma bystry umysł i wrażliwą duszę i pragnie dla siebie lepszego losu, niż tego, jaki przeznaczają dla niego inni

By Cezary

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *